"De wind is de molenaar's vrind."

De molenaar is afhankelijk van de wind. Met te veel wind draaien is niet verstandig en met te weinig wind kan een molen niet draaien.

Bij veel wind kun je de oppervlakte van de wieken verkleinen door de borden eruit te halen. De molen kan zo met harde wind nog blijven draaien. Maar als het te hard waait moet de molenaar de molen stopzetten. Ook zijn er wat voorzorgsmaatregelen die genomen kunnen worden om stormschade te voorkomen.

Bij storm kruit de molenaar de kap zo, dat de wieken precies in de wind staan. Zo heeft de wind de minste greep op de wieken. Het is een beetje als bij een schip, met de kop in de wind. Verder kun je, in ieder geval bij Strijkmolen D, een stut plaatsen, zodat de wieken, ook als de vang zijn werk niet meer goed kan doen, geen kant op kunnen. (zie foto en uitleg hieronder)

Bij weinig wind kun je met behulp van de zeilen het oppervlak van de wieken vergroten. De hoeveelheid zeil kun je aan de hoeveelheid wind aanpassen. Op deze pagina wordt er meer over geschreven.

De stut van Strijkmolen D is gemaakt door Jan van Wonderen, één van de mensen die onmisbaar was bij de restauratie van de molen. Aan de ene kant zit hij tegen het voeghout aan, aan de andere kant duwt hij tegen een kruisarm van het bovenwiel. Hierdoor kan het wiel niet draaien.

Bovenwiel

Voeghout

Kruisarm

Te veel wind

De wieken van deze molen hebben drie borden elk. Twaalf in totaal dus. Ze kunnen er allemaal uit, maar dat gebeurd zelden. Als het flink waait, helpt het al om de buitenste borden, dus die aan het uiteinde van elke wiek zitten, eruit te halen. Ook als er storm voorspeld wordt, gaan ze er preventief uit. Zo vangen de wieken minder wind.

Te weinig wind

Als er weinig wind staat kan de molenaar zeil op de wieken spannen om te proberen meer wind te vangen. De hoeveelheid zeil hangt af van de hoeveelheid wind. Er is van alles mogelijk.